Review: “Thiếu Nữ Đánh Cờ Vây” – Sơn Táp (Winny Nguyễn)

Đề tài tình yêu duy nhất mà mình có hứng thú là tình yêu có sự chia cắt, đặc biệt là do chiến tranh. Đau thương nhưng mạnh mẽ, mãnh liệt và u buồn, nhiều cảm xúc và dễ rơi nước mắt. Có ba quyển thuộc thể loại này mà mình thích nhất là “Đừng bao giờ xa em” – Margaret Pemberton (quyển này siêu hiếm có khó tìm ấy, giờ không còn ai tái bản nữa. Yêu thích: 5/5), “Nghiệt duyên” – Thommayanti (4,5/5) và “Thiếu nữ đánh cờ vây” này.

Truyện lần lượt qua các chương là lời kể của chàng trai là một sĩ quan người Nhật đang chiếm đóng Trung Quốc với lý tưởng trung thành vì danh dự Thiên Hoàng, và cô gái là một thiếu nữ mười sáu tuổi, nữ sinh trung học, con của một gia đình quý tộc Mãn Châu sa sút, với biệt tài chơi cờ vây. Chàng trai mang trong mình tư tưởng võ sĩ đạo, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc, vì danh dự gia đình. Cô gái thuần khiết mà không ngây thơ, thông minh, phóng khoáng có chút hoang dại của tuổi trẻ. Họ không có tên, âm thầm và lặng lẽ kể chuyện cuộc đời mình và những người xung quanh trong tình hình chiến tranh – chính trị rối ren. Chàng sĩ quan vùi mình trong cuộc chiến gian khổ rồi lại say sưa bên các cô điếm người Hoa. Cô gái chập chững khám phá cuộc sống người lớn – tình yêu và tình dục – với một sinh viên kháng chiến. Ban đầu đó là hai cuộc đời riêng biệt, thế nhưng số phận kỳ lạ đã đưa đẩy họ gặp nhau tại bàn cờ vây tại quảng trường Thiên Phong. Họ hầu như không nói gì với nhau, ngôn ngữ duy nhất giữa họ là những quân cờ đen trắng trùng điệp. Họ dần tìm hiểu nhau qua những nước đi, hiểu rõ đối phương, tin tưởng vào đối phương, và dần say đắm đối phương. Giữa những rối ren của cuộc chiến tranh, bỏ lại đằng sau những bom đạn kẻ thù, quên đi những băn khoăn trong cuộc sống, họ hoàn toàn quên mình trong những ván cờ vây, lạc lối trong ánh mắt của đối thủ, vô thức mở lòng mình ra hơn những gì họ có thể nghĩ. Giữa những ván cờ, họ quên mất mình là kẻ thù của nhau. Họ tìm đến với cờ vây vì sự thu hút của đối phương, vì sự thu hút giản đơn của những quân cờ đen trắng. Cờ vây giúp chàng trai quên đi thân phận người lính, quên đi bom đạn giết chóc, chợt nhận ra bản thân cũng có thể khao khát những điều bình yên. Còn với cô gái, cờ vây giúp cô quên đi những hiện thực trần tục của cuộc sống người lớn mà cô đã sớm dấn thân vào, rồi chợt nhận ra nó quá tầm thường. Chàng trai – cô gái, họ đến với cờ vây để tìm quên, để rồi dần lạc vào nhau. Không ai nói gì hay làm gì, họ đã phải lòng nhau bằng một thứ tình cảm gắn bó bền chặt kỳ lạ, buộc họ vào nhau bằng sự thấu hiểu sâu sắc. Đó là những khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng lắng đọng. Tình yêu không lời, lặng thầm mà mãnh liệt. Họ đều có nhiều trải nghiệm tình dục của riêng mình, họ có những khao khát rất bản năng và con người. Nhưng tình yêu duy nhất của họ, họ đến với nhau mà không vương chút bụi trần, bỏ lại những tình yêu dối trá, những dục cảm phù phiếm. Tình yêu của họ là sự thanh cao nhất, không gì khác ngoài tâm hồn đối phương, không có cả một cái tên. Họ đến với nhau bằng những gì vẹn nguyên, trong sáng nhất.

Chiến tranh là bi kịch, hai người lẽ ra không nên yêu nhau thì càng bi kịch. Họ hiểu nhau, yêu nhau, biết nhau, nhưng họ không thể chạm tới nhau, không thể ở bên nhau. Lần đầu tiên cũng là lần cuối cùng họ có thể hiểu rõ tình cảm của nhau, có thể nói những lời yêu nhau và ôm nhau trong vòng tay, ấy là khi họ sắp phải vĩnh viễn sang thế giới bên kia. Cô gái bỏ trốn khỏi Mãn Châu, lọt vào tay quân Nhật và bị chúng toan cưỡng hiếp. Chàng trai tình cờ có mặt trong số quân Nhật đó, phát hiện ra đó là cô dưới mái tóc vừa bị cắt đi và bộ quần áo con trai. Để bảo vệ cô, chàng trai đã giết cô bằng súng rồi tự vẫn. Đau đớn nhất là đến cuối cùng, họ vẫn không thể biết tên nhau. Có lẽ một mối tình đẹp là khi nó còn dang dở, nhưng phải trả giá bằng cái chết thì quá khắc nghiệt, bởi chiến tranh đã đẩy họ vào việc không còn sự lựa chọn nào khác. Một tình yêu chưa từng được biểu lộ, chỉ còn cách dùng cái chết để thực hiện. Đó là tình yêu, là nỗi đau, là sự bất lực trước thời cuộc. Chàng trai muốn ở bên cô gái, muốn nói thêm những lời yêu thương, muốn cùng chơi cờ vây, muốn biết tên cô gái. Cô gái muốn đi tìm người mình yêu, muốn thoát khỏi chiến tranh, muốn cho chàng trai biết tên của mình. “Em tên là…” – cô gái chưa kịp nói tên, chàng trai đã bóp cò súng. Cuối cùng, chỉ có cái chết mới có thể giúp họ ở bên nhau ở một thế giới tốt đẹp hơn khi thế giới bom đạn tàn nhẫn này không có chỗ cho họ. Kết thúc ở đây nhưng mở ra một khởi đầu mới. “Em đừng sợ, anh sẽ theo em. Anh sẽ bảo vệ em trong thế giới bên kia”, “Tôi biết rằng chúng tôi sẽ chơi tiếp ván cờ ở nơi xa kia. Để có thể ngắm nhìn người tôi yêu dấu, tôi đã cố gắng giữ cho mắt mở.”

Sẽ có những đoạn bạn phải chững lại để đọc đi đọc lại từng câu từng chữ để ngấm hết cái đẹp của ngôn từ giản dị mà đầy chất thơ và gợi cảm, có những đoạn mà bạn sẽ rơm rớm nước mắt nghẹn lòng. Không có quá nhiều quyển sách mình đọc đi đọc lại biết bao nhiêu lần mà vẫn thấy đau, thấy thương, cái chất nhẹ nhàng trầm lắng mà đầy ám ảnh không thôi. Một tác phẩm đẹp cả về nội dung và từ ngữ, da diết tình cảm mà không bi lụy, dữ dội mãnh liệt mà lại dịu êm, có lúc tuyệt vọng lạnh lùng nhưng cũng có lúc lãng mạn và trong trẻo. Ngôi kể liên tục hoán đổi cho nhau lần lượt như các nước đi của cờ vây, mạnh mẽ nhưng nhịp nhàng, tựa như các cảnh quay trong phim liên tục đan xen. Chiến tranh, danh dự, kẻ thù, Tổ quốc, liệu có còn điều gì là quan trọng trong khoảnh khắc ta chợt nhận ra mình đã yêu và muốn bảo vệ cho người đó? Tình yêu, một lần nữa, đã vượt lên trên tất cả. Khép sách lại như vừa kết thúc một giấc mơ đẹp, mà khi tỉnh dậy ta chợt nhận ra mắt mình còn vương một giọt lấp lánh.

Link đọc truyện Thiếu Nữ Đánh Cờ Vây

Hội Quán Cờ Vây Hà Nội